Znaczenie witaminy A w diecie
Witamina A (retinol) należy do grupy karotenoidów. Jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Karotenoidy to różnorodna grupa związków (do niej należy również m.in. likopen, luteina, beta karoten) o różnorodnej aktywności biologicznej. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym (unieszkodliwianie wolnych rodników) karetonoidy chronią przed rozwojem wielu chorób m.in miażdżycy naczyń i nowotworów. Ponadto wzmacniają system odpornościowy organizmu.
Produkty bogate w witaminę A
Witamina A jest obecna w produktach pochodzenia zwierzęcego: maśle, mleku (najwięcej jest jej w mleku o zawartości tłuszczu 3,2%), jajkach. Natomiast ß-karoten (prowitamina A) występuje w marchwi, papryce, dyni, morelach, pomidorach, szpinaku. Przyswajanie witaminy A i ß-karotenu ułatwiają tłuszcze, które powinny być dodawane w niewielkiej ilości, zwłaszcza do sałatek warzywnych sporządzanych z marchwi czy pomidorów.
Jaką rolę w naszym organizmie pełni witamina A?
Najważniejszą funkcją witaminy A w organizmie jest jej udział w procesie widzenia. Dzieje się tak za sprawą rodopsyny, czyli barwnika światłoczułego siatkówki oka, którego budulcem są pochodne retinolu. Ponadto witamina A bierze udział w budowaniu tkanki kostnej i warstwy nabłonkowej śluzówek układu oddechowego, moczowego i pokarmowego.
Co się dzieje, jeśli brakuje nam witaminy A?
Organizm człowieka potrafi gromadzić witaminę A w wątrobie (nawet na okres 1 roku). Jeśli jednak dojdzie do jej braku, to taki stan objawia się zaburzeniem wzrostu u dzieci, wysychaniem i rogowaceniem naskórka. Skrajny niedobór prowadzi do kurzej ślepoty, czyli pogorszonego widzenia przy słabym oświetleniu. Szczególnie narażone na niedobory witaminy A są dzieci poniżej 5. roku życia.
Co się dzieje, kiedy witaminy A jest za dużo?
Nadmiar retinolu znajdującego się w krwiobiegu i tkankach działa toksycznie. Może powodować drażliwość, swędzenie skóry, wypadanie włosów, czy pogorszenie funkcji wątroby, w której jest magazynowany.
Ile witaminy A powinniśmy dostarczać dziennie naszemu organizmowi?
Dorosły człowiek powinien spożywać dziennie około 800 µg witaminy A
Ile witaminy A dostarczy nam marchew?
- Marchewka zasmażana (100g) dostarczy nam 1217 µg witaminy A
- Sok marchwiowy (100g) dostarczy nam 580 µg witaminy A
- Marchew surowa (100g) dostarczy nam 1655 µg witaminy A
Ile witaminy A dostarczy nam papryka czerwona?
- Papryka czerwona (100g) dostarczy nam 528 µg witaminy A
Ile witaminy A dostarczy nam szklanka mleka?
- Szklanka mleka (250 ml) dostarczy nam około 45 µg witaminy A
